Με έμπνευση και παράδειγμα από τους εργαζόμενους που οργανώνονται και αγωνίζονται
Σαν έτοιμοι από καιρό και με άρθρα-καρμπόν, επανήλθαν τη μέρα της εργατικής Πρωτομαγιάς διάφορες αναλύσεις, με πρώτη και καλύτερη του προέδρου της ΓΣΕΕ, χρεοκοπημένες θεωρίες για την εξαφάνιση της εργατικής τάξης, μοιρολατρικές αναλύσεις για την κατάσταση του συνδικαλιστικού κινήματος της εργατικής τάξης.
Θα έλεγε κανείς, ότι προσκολλημένοι στη λογική του τέλους της ταξικής πάλης αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις που βγάζει η ίδια η ζωή, ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας, πόσο μάλλον να πάρουν μέρος και να στηρίξουν τους αγώνες πολλών κλάδων, τα βήματα οργάνωσης, τους απεργιακούς αγώνες που γράφουν τη δική τους ιστορία.
Είναι κάτι πολύ περισσότερο. Με επιστημονικοφανείς αναλύσεις επιχειρούν να τεκμηριώσουν την επίθεση που έχει εξαπολύσει η αστική τάξη και το πολιτικό της προσωπικό στους εργαζόμενους και το κίνημά τους, με σειρά νόμους, αλλά και την ανοιχτή επέμβαση στα εσωτερικά των συνδικάτων, την εργοδοτική τρομοκρατία. Επιμένουν στην ίδια γραμμή της ενσωμάτωσης και του κοινωνικού εταιρισμού, που αντικειμενικά είναι γραμμή ήττας για το εργατικό-συνδικαλιστικό κίνημα. Με προτάσεις για τη λειτουργία και το περιεχόμενο των συνδικάτων που στοχεύουν στον αφοπλισμό του εργατικού-συνδικαλιστικού κινήματος, στην απονέκρωση των συλλογικών διαδικασιών και των αγωνιστικών πρωτοβουλιών. Μια διαδικασία καθ’ εικόνα και ομοίωση των αστικών κομμάτων, που επιχειρούν να γενικεύσουν και σύνολο των οργανώσεων των εργαζομένων.
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ μέσα από πρωτομαγιάτικο άρθρο του στην «Εφημερίδα των Συντακτών» αφού πρώτα αναφέρει πως «έχει αλλάξει το μοντέλο οργάνωσης της εργασίας», στη συνέχεια προχωρά στην πρόταση πως λύση είναι «μια ισχυρότερη ομάδα συνδικάτων που δεν θα βασίζεται μόνο σε παραδοσιακούς τρόπους δράσης, αλλά και στη δύναμη του διαδικτύου», πως μέσα από «διαδραστικές ψηφιακές πλατφόρμες θα μπορούν να προωθούνται η ψηφιακή και η οικονομική δημοκρατία και η κουλτούρα του δημοκρατικού διαλόγου».
Την ίδια μέρα σε συνέντευξη του στο “ieidiseis” συνεργάτης του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ στο ερώτημα αν «μπορεί να υπάρξει σε νέους κλάδους αξιόλογος διεκδικητικός συνδικαλισμός» απαντά πως «μπορεί να υπάρξει, αρκεί να χρησιμοποιηθούν τα ψηφιακά μέσα σε ευρεία κλίμακα για λόγους οργάνωσης, εσωτερικής επικοινωνίας, διαβούλευσης και ορατότητας. Θα ήταν παράδοξο άλλωστε αν επιχειρηθεί συνδικαλιστική ανάπτυξη στις πλατφόρμες χωρίς τη χρήση των τελευταίων».
Τα άρθρα-καρμπόν που είχαν δοθεί στις εφημερίδες μέρες πριν την Πρωτομαγιά, δημοσιεύονταν την ίδια μέρα που βρισκόταν σε εξέλιξη ο αγώνας των εργατών της COSCO στο λιμάνι. Ένας αγώνας που αφορά πάνω από 2000 εργάτες που αγωνίζονται για επιχειρησιακή σύμβαση και για την προστασία της υγείας τους. Εργάτες που είναι νέοι ηλικιακά και με διάφορες συμβάσεις και αξιοποιούν στον αγώνα τους όλα τα διαθέσιμα μέσα, με κύριο την οργάνωση, τις μαζικές συλλογικές διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων και την ενεργή συμμετοχή στην πάλη όχι εξ αποστάσεως. Αυτά δεν φαίνεται να πολυαπασχολούν τους αρθρογράφους, ούτε τα θεωρούν άξια λόγου και αναφοράς.
Οι καθημερινές γενικές ανοιχτές συνελεύσεις και η συμμετοχή των εργαζομένων τους έφερε αντιμέτωπους με όλη τη γκάμα της κρατικής καταστολής και της εργοδοτικής βίας. Αν αυτός ο αγώνας ήταν άμαζος, άνευρος ή αδιάφορος κανένας από τους μηχανισμούς της κυβέρνησης και της εργοδοσίας δε θα ασχολιόταν. Εξάλλου θάφτηκε κυριολεκτικά από όλα τα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά, και κύρια από την ίδια τη ΓΣΕΕ. Η αλληλεγγύη που εκφράστηκε γεννήθηκε στην πραγματική ζωή και αξιοποίησε όλα τα διαθέσιμα μέσα και φυσικά το διαδίκτυο, αγκαλιάστηκε πλατιά, έσπασε τα μούτρα της η εταιρεία και η κυβέρνηση που κινητοποίησε όλο τον κατασταλτικό μηχανισμό κι έστησε απεργοσπαστικό μηχανισμό.
Επιχειρώντας να φέρουν στα μέτρα τους τις εξελίξεις στους χώρους εργασίας που φέρνει η είσοδος των τεχνολογιών και των επιστημονικών επιτευγμάτων επαναφέρουν ιδεολογήματα γύρω από το τέλος της εργατικής τάξης ιδιαίτερα στους παραγωγικούς κλάδους. Η πανδημία ήρθε να ξεγυμνώσει τις θεωρητικές ακροβασίες τους. Χωρίς την εργασία των εργατών αποδείχτηκε πως όχι μόνο δε γυρνάει το γρανάζι των μηχανών αλλά ολόκληρη η γη. Οι κοινωνίες σταματούν, οι πόλεις νεκρώνουν. Αυτό το απέδειξαν οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία της χώρας, οι καθαρίστριες και οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια, στο εμπόριο, στις ταχυμεταφορές, στις υπηρεσίες, στα καράβια και τα αεροδρόμια, στα λιμάνια και τις αποθήκες, στα χωράφια, κλπ. Η απαξιωμένη πριν την πανδημία εργασία τους κέρδισε το ειλικρινές χειροκρότημα και το σεβασμό, ονομάστηκαν ήρωες, αλλά συνέχισαν να δουλεύουν με τους χειρότερους όρους. Η ηγεσία της ΓΣΕΕ, που υποτίθεται ότι ο ρόλος της ήταν να βρεθεί στην πρώτη γραμμή της υπεράσπισής τους, επιχείρησε να βάλει πριν ακόμα και από την κυβέρνηση τα συνδικάτα σε καραντίνα και παρατεταμένο λοκ ντάουν. Αν δεν υπήρχε το ΠΑΜΕ και άλλοι αγωνιστές δεν θα κουνιόταν φύλλο. Ούτε ακόμα και η Πρωτομαγιά του 2020 δεν θα γιορτάζονταν, όπως έγινε από το ΠΑΜΕ, με όλα τα μέτρα προστασίας, με συγκλονιστικό τρόπο και έκανε το γύρο του κόσμου. Θα περίμενε κανείς κάποια δικαιολογία για τη στάση τους, την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες έμειναν χωρίς εισόδημα και την ίδια στιγμή καταργούνταν το δικαίωμα στη διαδήλωση, στην απεργία.
Τα παραπάνω δεν αφορούν μόνο τους βιομηχανικούς κλάδους αλλά και τους εργαζόμενους στις πλατφόρμες που ξαφνικά ανακάλυψε ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός.
Τον τελευταίο χρόνο έχουν δημιουργηθεί αρκετά hashtag με διάφορα #cancel επιχειρήσεων. Όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα και νικηφόρα τροπή πήρε ο αγώνας που κινητοποίησε στην πραγματική ζωή τους εργαζόμενους, όσων δηλαδή σε όλη τη χώρα οργανώθηκαν και συγκρούστηκαν με την εργοδοσία δίπλα στα κλαδικά ή άλλα σωματεία βάσης και άσκησαν πίεση με την απεργία τους, όταν κοκκίνισε ο δρόμος από τα μηχανάκια με τα κουτιά των ταχυμεταφορέων.
Αυτός ο εμβληματικός αγώνας των εργαζομένων της e-food ενέπνευσε χιλιάδες εργαζόμενους και νέους τους προηγούμενους μήνες. Και αυτό το μεγάλο παράδειγμα επιχειρούν να το κοντύνουν, να το απονεκρώσουν, όπως και το αποτέλεσμά του, που ήταν η δημιουργία σωματείου. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν και σε άλλες χώρες, με πιο χαρακτηριστικό την Amazon στις ΗΠΑ.
Είναι τα social media αναμορφωτής του συνδικαλιστικού κινήματος;
Στο άρθρο του ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ αναφέρει παράλληλα πως «τα social media λειτουργούν ως τεράστιος μοχλός δυνάμεων και μπορούν να οδηγήσουν σε μποϊκοτάζ, να στηλιτεύσουν συμπεριφορές στελεχών εταιρειών».
Χωρίς να είναι θέμα του παρόντος άρθρου το περιεχόμενο των social media και σε τι βαθμό αυτά αποτελούν εναλλακτική φωνή και ποιο είναι το πραγματικό όριο τους, με βάση τον ασφυχτικό έλεγχο στο διαδίκτυο, ιδιαίτερα όταν οι κάτοχοι ιδιοκτήτες τους είναι οι μεγιστάνες του πλούτου, όπως ο Έλον Μασκ, ας μείνουμε στα εξής: Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ ξεχνάει να αναφέρει πως η υπεράσπιση του συστήματος υγείας μέσα στην πανδημία έγινε από τα σωματεία των υγειονομικών. Η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας των οικοδόμων υπογράφτηκε μέσα από σκληρό αγώνα μέσα σε αυτές τις συνθήκες από τα οικοδομικά σωματεία, πως ο κατάπτυστος κανονισμός εργασίας σε μεγάλες επιχειρήσεις έγινε γνωστός μέσα από τις παρεμβάσεις των σωματείων, πως οι προϊστάμενοι των «χαμογελάτε για 300 ευρώ» και η στάση της εργοδοσίας αποκαλύφθηκαν από την πραγματική δράση των εργαζόμενων, με καθημερινές παρεμβάσεις και αξιοποίησαν και το διαδίκτυο. Άρα το θέμα που θα έπρεπε να απασχολεί είναι πώς θα αποκατασταθεί το καταρρακωμένο από τη στάση των ηγεσιών κύρος των σωματείων και όχι πώς θα απομακρυνθούν εργαζόμενοι σε εξατομικευμένες δράσεις ή ψευδαίσθηση δράσεων, μακριά από τη συλλογική οργάνωση, τελικά την ταξική πάλη.
Αρνείται ακόμα έστω και να καταγράψει πως ο αγώνας των εργατών της ΛΑΡΚΟ που ακουμπά δεκάδες μαζικούς φορείς σε πόλεις και χωριά, οι αγώνες των εργαζομένων στα πετρέλαια της Καβάλας, στα Λιπάσματα Καβάλας η οργάνωση των πυρόπληκτων στην Εύβοια, οι μεγάλοι αγώνες δηλαδή των τελευταίων μηνών έδωσαν πολύ μεγάλη ανάταση και ένα μεγάλο παράδειγμα για να εμπνευστεί και να ακολουθήσει, να επιχειρήσει να πολλαπλασιάσει κάθε άνθρωπος καλής θέλησης, που έχει πραγματικό ενδιαφέρον για την εργατική τάξη και το κίνημά της.
Τα social media είναι μέσο επαφής και επικοινωνίας, ενδεχομένως να συμβάλουν λόγω του χαρακτήρα τους στην ανάδειξη ζητημάτων αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι ανεξάρτητα και δε διαμορφώνουν τον βαθμό οργάνωσης των εργαζομένων, που είναι το πραγματικό όπλο για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους και τη διεκδίκηση της ζωής τους.
Οι παραπάνω απόψεις είναι συμπληρωματικές όλων όσων το τελευταίο διάστημα ανακάλυψαν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, όχι ως μέσο διευκόλυνσης, αλλά ως μέσο για να χτυπήσουν το δικαίωμα την οργάνωση, να χειραγωγήσουν τα συνδικάτα, για να χτυπήσουν το δικαίωμα στην απεργία, για να φακελώσουν και να εξαπολύσουν κυνήγι μαγισσών σε αγωνιστές συνδικαλιστές.
Αν τα συνδικάτα ήταν τόσο παρωχημένα ως μορφή οργάνωσης και η απεργία ξεπερασμένη ως μορφή πάλης, δε θα έφερναν νέο συνδικαλιστικό νόμο ούτε θα λύσσαγαν για να εμποδίσουν τη συνδικαλιστική δράση.
Αναφέρονται δήθεν με αγωνία για τις νέες μορφές εργασίας ψάχνοντας το νέο συνδικαλιστικό υποκείμενο την ίδια στιγμή που διαχρονικά ως και σήμερα αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους για τους οποίους αναφέρονται τους ως αόρατους, τους κρατούν έξω από επιχειρησιακές ή κλαδικές συνδικαλιστικές οργανώσεις με διάφορες προφάσεις. Εργαζόμενοι με ευέλικτες μορφές εργασίας, εργολαβικοί εργάτες, εργαζόμενοι των πρώην stage, εργαζόμενοι που εργάζονται περιφερειακά στο τραπεζικό σύστημα, στις τηλεπικοινωνίες και σε άλλους κλάδους μένουν εκτός συμβάσεων, εκτός των συνδικάτων που πλειοψηφούν οι δυνάμεις που απαρτίζουν την ηγεσία της ΓΣΕΕ.
Είναι οι ίδιοι που πετούν έξω από τα συνδικάτα τους συμβασιούχους, που διαμορφώνουν σωματεία-σφραγίδες για την αναπαραγωγή των ίδιων συσχετισμών.
Η ονομασία που έχει αποδοθεί στις συγκεκριμένες ηγεσίες ως εργοδοτικός – κυβερνητικός συνδικαλισμός δεν αποδόθηκε άδικα. Έχει επιβεβαιωθεί όλα αυτά τα χρόνια: στις πλατείες των αγανακτισμένων πετούσαν συνθήματα, όπως «έξω τα κόμματα, έξω τα συνδικάτα» στο όνομα του ακηδεμόνευτου κινήματος. Στους σημαντικότερους εργατικούς αγώνες της προηγούμενης δεκαετίας βρίσκονταν απέναντι ή σε διαρκή amber alert. Σήμερα ψάχνουν να ανακαλύψουν το νέο μετασχηματισμό των συνδικάτων μέσω του διαδικτύου, θεωρώντας πως μπορούν να κρυφτούν ή ξεγελάσουν τους εργαζόμενους και ιδιαίτερα τους νέους. Ο αγώνας των εργαζομένων της e–food και δεκάδων άλλων κλάδων και χώρων δουλειάς ήταν αγώνας που άρχισε, συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε, χωρίς να πάρουν χαμπάρι τι έγινε, χωρίς να συμμετάσχουν. Δύο χρόνια μέσα στην πανδημία κυριολεκτικά εξαφανίστηκαν.
Είναι προφανές πως σήμερα το εμπόδιο στην οργάνωση των εργαζομένων είναι η χρεοκοπία της γραμμής των εργοδοτικών συνδικαλιστών, του συνδικαλισμού που προτάσσει την ταξική συνεργασία και συμβιβασμού με τα αμύθητα κέρδη, τη λογική της ανταγωνιστικότητας και των εκάστοτε εθνικών στόχων των μονοπωλιακών ομίλων. Η μετατροπή του κινήματος σε σκαλοπάτι για να ανεβοκατεβαίνουν αντιλαϊκές κυβερνήσεις. Είναι η γραμμή που σπέρνει απογοήτευση, που δημιουργεί τάσεις απομαζικοποίησης και αποστράτευσης. Αυτή που έφερε το κίνημα της εργατικής τάξης στη σημερινή του άσχημη κατάσταση.
Η ίδια η ταξική πάλη θα διαμορφώνει καθημερινά τους όρους που μέσα σε αυτούς μπορεί να γεννιούνται και νέες μορφές οργάνωσης. Άλλωστε τίποτα δε μένει στατικό στο κίνημα που έχει μέσα στη φύση του την κίνηση. Η ίδια η ζωή ξεβράζει διοικητικά-γραφειοκρατικά μέτρα και η πάλη αχρηστεύει κυβερνητικούς νόμους που θέλουν να απαγορεύσουν τα σωματεία και να ποινικοποιήσουν των αγώνα των καταπιεσμένων.
Οι εργαζόμενοι είναι προφανές πως δε μπορούν να μένουν αιχμάλωτοι σε μία τέτοια βλαβερή κατάσταση. Στο σφυροκόπημα που έχουν εξαπολύσει οι θεοί και οι δαίμονες της εκμετάλλευσης χρειάζεται ταξική ρότα και σε αυτήν την κατεύθυνση οι εργατικοί αγώνες των τελευταίων μηνών και τα μαχητικά σκιρτήματα σε αρκετούς εργασιακούς χώρους φέρνουν αισιοδοξία, δείχνουν το δρόμο για την οργάνωση και τη μαζικοποίηση των σωματείων, δημιουργούν και μεγάλη ανησυχία στους εκμεταλλευτές των εργαζομένων και τα επιτελεία τους, τα οποία ξανάρχισαν το τροπάρι που ξέρουν από παλιά.
