Για την «αξιολόγηση» και το «σύστημα ανταμοιβής» δημοσίων υπαλλήλων

 Ενσωμάτωση – Καταστολή με  εναλλαγή «του καρότου με το μαστίγιο»

Η κυβέρνηση της ΝΔ επέκτεινε με τον ν. 5149.2024 (ΦΕΚ 169/25-10-2024) το «σύστημα ανταμοιβής» των δημοσίων υπαλλήλων που συνδέεται με την αντιδραστική αξιολόγηση και στοχοθεσία του νόμου Βορίδη (4940/2022), δηλαδή την προσπάθεια ενσωμάτωσης των εργαζομένων με τον βούρδουλα της καταστολής, εναλλάσσοντας «το καρότο με το μαστίγιο» και στους ΟΤΑ.

Αυθαίρετες μισθολογικές διακρίσεις υπαλλήλων με παρόμοια καθήκοντα

Ήδη από την πρώτη εφαρμογή του συστήματος των μπόνους έχει φανεί η αντεργατική φιλοσοφία του. Αυθαίρετοι διαχωρισμοί και αποκλεισμοί εργαζομένων, αυθαίρετοι αποκλεισμοί Διευθύνσεων, σε άλλους φορείς δόθηκε τα προηγούμενα χρόνια, σε άλλους όχι. Αποκλεισμοί που απορρέουν από την ίδια τη φιλοσοφία του νόμου.

Με την εφαρμογή του συστήματος “κινήτρων και ανταμοιβής” η κυβέρνηση έρχεται να υλοποιήσει έναν στρατηγικό στόχο, τη σύνδεση των αποδοχών με την στοχοθεσία και την αντιδραστική αξιολόγηση. Οι αλλαγές αυτές επιδρούν στον πυρήνα των εργασιακών σχέσεων του δημόσιου τομέα καθώς ανοίγουν διάπλατα το δρόμο ώστε οι διευθυντές να διαμορφώνουν σε ατομική βάση το μισθολόγιο των υπαλλήλων.

Η Διοίκηση του φορέα θα ορίζει τις Δ/νσεις, που θα εντάσσονται στους συγκεκριμένους στόχους που θα συνδέονται με το «σύστημα ανταμοιβής», στη συνέχεια ο Διευθυντής, χωρίς κανένα αντικειμενικό κριτήριο, θα ορίζει τους υπαλλήλους, οι οποίοι εμπλέκονται άμεσα στην υλοποίηση των στόχων αυτών και επομένως θα είναι επιλέξιμοι για την καταβολή της επιπλέον ανταμοιβής. Σε αυτούς μόνο το 40% του ποσού θα κατανέμεται, ενώ το υπόλοιπο 60% θα κατανέμεται με απόφαση του Διευθυντή «κατά τρόπο μη οριζόντιο αλλά σε συνάρτηση με την προσφορά εκάστου υπαλλήλου στη λειτουργία και το έργο της υπηρεσίας». Με λίγα λόγια υπουργοί, περιφερειάρχες κ.α. και Δ/ντές υποτάσσοντας τις υπηρεσίες στην προώθηση των πολιτικών τους επιλογών, χωρίς κανένα αντικειμενικό κριτήριο θα αποκλείουν υπαλλήλους, θα τους διαφοροποιούν, θα τους διαχωρίζουν, θα αυξάνουν ή μειώνουν κατά το δοκούν τις αποδοχές τους!

Σημειώνουμε για άλλη μια φορά τις στοχεύσεις και τα κριτήρια της αντιδραστικής αξιολόγησης

Οι εργαζόμενοι καλούνται, στα πλαίσια αυτού του απαράδεκτου νόμου, να αξιολογηθούν σε αόριστες έννοιες και δεξιότητες όπως: «ακεραιότητα», «ηγετικότητα», προσαρμοστικότητα», «ευελιξία και ανθεκτικότητα του υπαλλήλου στις αλλαγές». Στο «εγχειρίδιο στοχοθεσίας» που δημοσίευσε το υπουργείο Εσωτερικών αναφέρει ως ενδεικτικές περιπτώσεις διατύπωσης «στόχων που απαιτούν μέτρηση» την αύξηση της παραγωγικότητας και την αύξηση της κερδοφορίας! Μάλιστα ως παράδειγμα «επιτεύξιμου στόχου» αναφέρει την αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της μείωσης των αναρρωτικών αδειών!

Είναι χαρακτηριστικό ότι στις οδηγίες του υπουργείου Εσωτερικών σχετικά με το ποιοι υπάλληλοι χαρακτηρίζονται ως “υψηλής απόδοσης” αναφέρεται ότι «Ένας υπάλληλος που κάνει καλά τη δουλειά του μπορεί αναμφισβήτητα να θεωρηθεί ως ένας αξιόλογος και αποδοτικός εργαζόμενος. Ωστόσο, η έννοια του υπαλλήλου υψηλής απόδοσης είναι σαφέστατα ευρύτερη». Ας δούμε ορισμένα από τα ενδεικτικά παραδείγματα που καθιστούν έναν υπάλληλο υψηλής απόδοσης σύμφωνα με την Κυβέρνηση:

• «Έχει προτείνει ή έχει εισαγάγει νέα τεχνολογικά εργαλεία ή λύσεις για την αποδοτικότερη λειτουργία της μονάδας του ή της υπηρεσίας του και τη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες.»
• «Έχει λάβει πρωτοβουλίες για την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα πολιτικής στον οποίο απασχολείται, ενισχύοντας τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την αποτελεσματικότητα.»
• «Συμμετείχε στη διοργάνωση κοινών επιχειρηματικών αποστολών στην Ολλανδία και Γερμανία, συμμετείχε στη διοργάνωση εργαστηρίων ανάπτυξης επιχειρηματικών ιδεών..» 

Η κυβέρνηση δηλαδή λέει «ορθά – κοφτά» πως το να εκτελεί ένας υπάλληλος με ευσυνειδησία και επαγγελματισμό τα καθήκοντά του δεν αρκεί για να χαρακτηριστεί ως υπάλληλος υψηλής απόδοσης! Για να κερδίσει αυτό τον “τίτλο” θα πρέπει να είναι τουλάχιστον… εφευρέτης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας!

Επιπλέον, πετάει το μπαλάκι των ασκούμενων πολιτικών στους ίδιους τους υπαλλήλους που καλούνται να τις εφαρμόσουν. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως αν ένας φορέας ασκεί «αναποτελεσματικές πολιτικές» δεν φταίει ούτε η κυβέρνηση ούτε οι διοικήσεις αλλά οι ίδιοι οι υπάλληλοι που δεν έλαβαν πρωτοβουλίες! Αξιοποιούν ως «πασπαρτού» τη λογική της ατομικής ευθύνης για να μεταθέσουν στους εργαζόμενους τις δικές τους ευθύνες για τη λειτουργία του κράτους. Και ασφαλώς καλός υπάλληλος για την Κυβέρνηση είναι εκείνος που αφουγκράζεται τις ανάγκες των επιχειρηματικών συμφερόντων…

Ταύτιση των υπαλλήλων με την αντιλαϊκή στρατηγική

Η κυβέρνηση επιδιώκει την όσο το δυνατόν πιο ενεργητική εμπλοκή όλων των δημοσίων υπαλλήλων στην υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής. Θέλει υπαλλήλους που να υιοθετούν κι ίδιοι τις κυβερνητικές πολιτικές, να ταυτίζονται με τους στόχους και τη στρατηγική του κεφαλαίου. Και αυτό έγινε εμφανές από την εξειδίκευση στόχων  του Ενοποιημένου Σχεδίου Κυβερνητικής Πολιτικής των υπουργείων τα προηγούμενα χρόνια, όπου η κυβέρνηση θέλει να κάνει τους υπαλλήλους να είναι ενεργά ταυτισμένοι με την υλοποίηση της αντιλαϊκής-αντεργατικής της πολιτικής.

Για τον βαθμό επίτευξης αυτών των στόχων θα τους αξιολογήσει.

Το μπόνους δεν αναπληρώνει τις μισθολογικές απώλειες

Και μόνο η θέσπιση του μπόνους αποτελεί έμμεση παραδοχή της Κυβέρνησης για το μέγεθος της κλοπής που έχει συντελεστεί σε βάρος μας. Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο είδαμε δραματική μείωση στις αποδοχές μας με τους μνημονιακούς νόμους που ψηφίστηκαν από διαδοχικές κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ -ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ και εφαρμόζονται μέχρι σήμερα. Οι κυβερνήσεις και συγκυβερνήσεις μας τσάκισαν και μας τσακίζουν και σήμερα η ΝΔ χρησιμοποιεί τα διάφορα μπόνους ως εργαλείο διαχωρισμού των εργαζομένων και κατακερματισμού της συλλογικής τους συνείδησης.

Η κυβέρνηση κομπάζει ότι έδωσε μετά από πολλά χρόνια αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους, ωστόσο όλοι οι εργαζόμενοι όταν κάνουμε ταμείο στο τέλος του μήνα διαπιστώνουμε πως ο λογαριασμός δε βγαίνει…

Η κυβέρνηση λοιπόν κατάφερε στους δημοσίους υπαλλήλους να παραβιάσει «επί τω αντεργατικότερω» ακόμα και τον μνημονιακό νόμο που όριζε πως κανένας εργαζόμενος, με οποιαδήποτε σύμβαση εργασίας δεν επιτρέπεται να αμείβεται με αποδοχές χαμηλότερες από τον καθορισμένο κατώτατο μισθό.

Τα διάφορα μπόνους δεν οδηγούν ούτε στο ελάχιστο στην ανάκτηση των τεράστιων μισθολογικών απωλειών των προηγούμενων χρόνων. Δεν συνιστούν σε καμία περίπτωση μόνιμη “παροχή” προς τους εργαζόμενους, καθώς η κυβέρνηση μπορεί να αυξομειώνει κάθε χρόνο τον πήχη των στόχων ή ακόμη και να τα κόβει τελείως ανάλογα με τα «δημοσιονομικά περιθώρια». Όσοι συνάδελφοι σήμερα θα πάρουν κάποιο μπόνους, αύριο με τον ίδιο αυθαίρετο τρόπο μπορεί να βρεθούν εκτός! Η διεύρυνση της εφαρμογής αυτών των συστημάτων θα δημιουργήσει νοσηρό εργασιακό περιβάλλον στις υπηρεσίες, θα ενταθεί ο ανταγωνισμός, ο ατομικισμός και εντατικοποίηση της εργασίας.

Συναδέλφισσες, συνάδελφοι

Λαμβάνοντας υπόψη, την υπ’ αριθμ. 831/2024 απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών η οποία έκρινε παράνομη την απεργία – αποχή της ΟΣΥΑΠΕ από την αξιολόγηση ν.4940/2022 και αναμένεται η επίδοσή της, οπότε και θα παράγει αποτελέσματα, θεωρούμε ότι η απάντηση των εργαζομένων στις Περιφέρειες στη φάση αυτή, εάν και εφόσον κληθούν να συμμετέχουν και πάλι στις προβλεπόμενες διαδικασίες του ν. 4940/2022 είναι η κατάθεση με πρωτόκολλο του παρακάτω κειμένου, το οποίο και προτείνουμε:

“Σας καταθέτω την συνημμένη Δήλωση Αντίρρησης:

Δήλωση αντίρρησης στην “στοχοθεσία – αξιολόγηση”

Σε συνέχεια της πρόσκλησης που μου απευθύνατε ως «αξιολογητής» μου, κατ’ εφαρμογή του ν.4940/2022 σας δηλώνω τα εξής:

1. Όπως γνωρίζετε ο αναφερόμενος ρόλος μου στο Τμήμα …………………………………. που έχω τοποθετηθεί και υπηρετώ, ως «ρόλος του υπαλλήλου εντός της μονάδας και στο πλαίσιο υλοποίησης των στόχων της» καθορίζεται από τα καθήκοντα του κλάδου και της ειδικότητάς μου, σύμφωνα με το άρθρο 30 του υπαλληλικού κώδικα (ν.3528/2007) και με τις αρμοδιότητες που απορρέουν από τον ισχύοντα Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας της Περιφέρειας ……….

Από αυτά καθώς και τις εισερχόμενες υποθέσεις, που μου χρεώνονται απορρέει ο καθημερινός προγραμματισμός εργασιών μου και επομένως και ο ετήσιος.

2. Κατόπιν αυτών και δεδομένου ότι η κάθε «στοχοθεσία – αξιολόγηση» είναι αλληλένδετη με τους στόχους που βάζει, με τη στελέχωση των υπηρεσιών, τις συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων και την εξασφάλιση των προϋποθέσεων απόκρισής τους, εκφράζω την αντίθεσή μου (πρβλ. άρθρο 25 ΥΚ), θεωρώντας ότι με τον ν.4940/2022:

• Εισάγονται διαδικασίες δαιδαλώδεις με πλήθος υποκειμενικών και μη μετρήσιμων στοιχείων, τίθενται υπό κρίση δεξιότητες «αφηρημένες» και μη μετρήσιμες (ομαδικότητας, προσαρμοστικότητας, ηγετικότητας κλπ), ώστε να δικαιολογείται η υποχρεωτική επιλογή τριών (3) δεξιοτήτων προς ανάπτυξη δηλαδή η αέναη υποχρεωτική εναλλαγή δεξιοτήτων στις οποίες οι υπάλληλοι άλλοτε είναι ανεπαρκείς και υστερούν και απαιτείται ανάπτυξή τους και άλλοτε όχι, και ρυθμίσεις τιμωρητικού χαρακτήρα (πχ άρθρο 10 παρ. 2, άρθρο 12 παρ. 2, άρθρα 14 & 15).
• Παραγνωρίζεται η υποστελέχωση, η έλλειψη εξοπλισμού και μέσων, καθώς και ότι αποτελούν εξαιρέσεις οι προϊστάμενοι Τμημάτων, Διευθύνσεων και Γενικών Δ/νσεων – αξιολογητές των υπαλλήλων, που έχουν επιλεγεί με διαδικασίες κρίσης και δεν είναι με διαδικασίες προσωρινής «ανάθεσης»/τοποθέτησης μετ’αναπλήρωση.
• Στοχεύει στη «διάσπαση», στην χειραγώγηση και υποταγή των υπαλλήλων, στην απαρέγκλιτη προώθηση υλοποίησης της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής (άρθρο 23 ν.4940/2022), στη προώθηση της λογικής της «συνέργειας», της «συνδιαμόρφωσης», της μετάθεσης ευθυνών και της «συνευθύνης» στην άσκηση της αντιλαϊκής πολιτικής, της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων και της λειτουργίας των υπηρεσιών με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια (πχ «κόστος εκροής» κ.α.), που δεν έχουν καμία σχέση με την απαίτηση για υπηρεσίες σύγχρονες και ποιοτικές, που θα καλύπτουν τις ανάγκες του λαού και θα λειτουργούν για το δημόσιο συμφέρον.
• Θα αξιοποιείται το λεγόμενο «σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής» υπαλλήλων για να διχάσει τους εργαζόμενους, να οδηγήσει στη συρρίκνωση μισθών και συντάξεων, να καλλιεργήσει το έδαφος για την εντατικοποίηση της εργασίας, με εργαζόμενους σιωπηλούς και φοβισμένους, να αποτελέσει μοχλό προώθησης των «αρεστών» της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας.

…../…/2024                                                                         Ο/Η Δηλών -ούσα

Συναδέλφισσες, συνάδελφοι

Από όλο και περισσότερους ακούγεται πως «κάτι πρέπει να γίνει», πως «δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση».          Τώρα είναι η ώρα να δείξουμε τη δύναμη και την αποφασιστικότητά μας στον αγώνα για ουσιαστικές αυξήσεις μισθών στο σύνολο των εργαζομένων χωρίς εξαιρέσεις!

Μπροστά μας είναι η απεργία στις 20 Νοέμβρη, όπου μαζικά, δυναμικά, αποφασιστικά μπορούμε να απαιτήσουμε:

• αυξήσεις 20% στους μισθούς,
• επιστροφή του 13ου και 14ου μισθού,
• αποσύνδεση του μισθού από την αντιδραστική αξιολόγηση και στοχοθεσία,
• κατάργηση της «εισφοράς αλληλεγγύης»,
• προσμέτρηση της διετίας 2016-2017,
• αφορολόγητο στα 12.000 ευρώ με προσαύξηση 3.000 ευρώ για κάθε παιδί,
• μέτρα ενάντια στην ακρίβεια και τη φοροληστεία.
• Ικανοποίηση των ιδιαίτερων αιτημάτων μας με υπογραφή ΣΣΕ.