Να παρθούν όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας των εργαζομένων από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες
Για άλλη μια φορά οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες βρίσκονται αντιμέτωποι με συνθήκες έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες και υγρασίας στους τόπους δουλειάς. Η απουσία μέτρων προστασίας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση δημιουργεί κινδύνους προβλημάτων υγείας, θανάτων από θερμοπληξία, πρόκλησης εργατικών ατυχημάτων. Ο κίνδυνος δεν περιορίζεται στους ανοιχτούς χώρους όπως εργοτάξια, επισιτισμό-τουρισμό, ταχυδιανομείς, ναυπηγεία, ΟΤΑ κ.ά. Μεγάλος είναι ο κίνδυνος και σε κλειστούς χώρους, όπου είτε λόγω κατασκευής (μη επαρκής αερισμός, υπόγεια, θερμοκήπια κ.λπ.), είτε λόγω εργασιακών παραγόντων (π.χ. λειτουργία μηχανών), οι συνθήκες εργασίας είναι ανυπόφορες και εξοντωτικές σε υψηλές θερμοκρασίες.
Ιδιαίτερα κινδυνεύουν οι ευπαθείς ομάδες εργαζομένων. Στις ευπαθείς ομάδες ανήκουν και οι εργαζόμενοι άνω των 60 ετών, όπως κυνικά ομολογούν ακόμα και τα Υπουργεία Εργασίας και Υγείας και η Επιθεώρηση Εργασίας, κάνοντας ότι δεν βλέπουν τις επιπτώσεις της πολιτικής της ΕΕ που διαδοχικά εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις για την «ενεργό γήρανση», την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και την κατάργηση του θεσμού των ΒΑΕ. Αυτή η πολιτική οδηγεί σήμερα σε Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα να εργάζονται εργαζόμενοι άνω των 60 ετών ακόμα και σε συνθήκες καύσωνα.
Η προστασία των εργαζομένων από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες κοστίζει στους εργοδότες, γι’ αυτό και δεν λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Λαμβάνονται μόνο εκείνα τα μέτρα που βοηθάνε στη διασφάλιση της παραγωγικότητας και της κερδοφορίας, ενώ αναγκαία και αποτελεσματικά μέτρα παραμένουν αναξιοποίητα. Ακόμα και η ίδια η εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας (που φέτος την αναμένουμε για άλλη μία φορά με προκλητική καθυστέρηση…!!), έχει αυτό τον προσανατολισμό: μέτρα που δύσκολα μπορούν να ελεγχθούν ως προς την εφαρμογή τους, με μεγάλη ευελιξία για τη μη εφαρμογή τους από τους εργοδότες. Μέτρα που δεν ακουμπάνε το αναγκαίο και κύριο μέτρο που είναι η προληπτική υποχρεωτική διακοπή της παραγωγής, ιδιαίτερα σε επιβαρυμένες θέσεις εργασίας, ώστε να προλαμβάνεται η θερμική καταπόνηση. Αντίθετα φτάνουν στο εξοργιστικό σημείο να επισημαίνουν ότι αν ο εργαζόμενος δεν έχει πάνω από 38οC από τη θερμική καταπόνηση, δηλαδή είναι ήδη σε πορεία για θερμοπληξία, θα πρέπει να συνεχίσει να εργάζεται. Αυτό δεν είναι πρόληψη και προσαρμογή της εργασίας στον εργαζόμενο άνθρωπο, είναι απάνθρωπη αξιοποίηση επιστημονικών γνώσεων υποταγμένη στις ανάγκες του κεφαλαίου.
Η κυβέρνηση, όπως και όλες οι προηγούμενες, υλοποιεί μια πολιτική με κριτήριο τη διασφάλιση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
- Γι’ αυτό και δεν υπάρχει νομοθεσία που να υποχρεώνει τους εργοδότες να κάνουν μετρήσεις, να σταματούν τις εργασίες όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας είναι επικίνδυνες, να λαμβάνουν τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα. Η εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας δεν είναι υποχρεωτική, ενώ η ίδια η εφαρμογή της στην πράξη δεν είναι εφικτή, δεδομένης της απουσίας μετρήσεων, της απουσίας ελέγχων και της μη εξασφάλισης προϋποθέσεων για ουσιαστική εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου.
- Γι’ αυτό και δεν εξασφαλίζεται ο ουσιαστικός έλεγχος της εργοδοτικής ευθύνης από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.
- Γι’ αυτό και δεν υπάρχει κάλυψη με ειδικούς γιατρούς εργασίας στη συντριπτική πλειοψηφία των εργασιακών χώρων.
- Γι’ αυτό και δεν καταγράφεται καμία επαγγελματική ασθένεια στη χώρα μας και τα εργατικά ατυχήματα καταγράφονται ελλιπώς και δεν δημοσιεύονται έγκαιρα.
- Γι’ αυτό και η Επιθεώρηση Εργασίας χαρακτηρίζει πολλές περιπτώσεις θανάτων στην εργασία (π.χ. εγκεφαλικό, ανακοπή) όχι ως επαγγελματικής αιτιολογίας, αλλά ως «παθολογικά επεισόδια» και δεν προχωρά στη διερεύνησή τους, ώστε να αναδειχθεί ο πιθανός επαγγελματικός κίνδυνος και η εργοδοτική ευθύνη για την πρόληψή του. Για παράδειγμα, οι θάνατοι από καρδιαγγειακά προβλήματα που μπορεί να σχετίζονται με θερμική καταπόνηση, διαλάθουν ως «παθολογικά» επεισόδια. Το επόμενο βήμα θα είναι να μην αναγγέλλονται και να μην καταγράφονται καθόλου.
Απαιτούμε:
- Άμεση διακοπή όλων των υπαίθριων εργασιών όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 38ο C ή και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες ανάλογα με τη σχετική υγρασία. Πλήρης καταβολή του ημερομισθίου χωρίς καμία περικοπή.
- Πλήρης αποχή από την εργασία, όταν επικρατούν συνθήκες καύσωνα, των εργαζομένων που εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες και πλήρης καταβολή του ημερομισθίου.
- Διαμόρφωση σχεδίου πρόληψης της θερμικής καταπόνηση των εργαζομένων σε κάθε χώρο, που να λαμβάνει υπόψη την παραγωγική διαδικασία (π.χ. συχνά διαλείμματα κατάλληλης διάρκειας, ανάλογα με τις συνθήκες περιβάλλοντος και τα χαρακτηριστικά της εργασίας, της έντασης εργασίας και της χρησιμοποιούμενης στολής εργασίας – Μέσων Ατομικής Προστασίας).
- Περιορισμός βαριών εργασιών όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες. Διάθεση σε συνεχή βάση στους εργαζόμενους πόσιμου δροσερού νερού κοντά στη θέση εργασίας τους. Δημιουργία κατάλληλων κλιματισμένων χώρων διαλείμματος για την ανάπαυση των εργαζομένων.
- Μέτρα υγείας και ασφάλειας για όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από τον τρόπο αμοιβής τους (μισθό, ΔΠΥ), με ουσιαστικό έλεγχο της εργοδοτικής ευθύνης.
- Αποφασιστική ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και της υλικοτεχνικής υποδομής της Επιθεώρησης Εργασίας, της Επιθεώρησης Μεταλλείων και όλων των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους σε όλες τις περιοχές της χώρας.