Η νέα βάρδια της εργατικής τάξης αποτελεί για το κίνημα βασικό συστατικό στοιχείο για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης στην κατεύθυνση της ανατροπής της εξουσίας του κεφαλαίου. Η οργανωτική ένταξη των νέων εργαζομένων στις γραμμές του ταξικού εργατικού κινήματος αποτελεί προϋπόθεση για την αναζωογόνηση των συνδικάτων, τη λειτουργία τους. Εξ αντικειμένου, για να έχουν προοπτική οι αγώνες επιβάλλεται να πλαισιωθούν από ανθρώπους που θα είναι η αυριανή διάδοχη κατάσταση στο κίνημα.
Για να αποκτήσουν στερεή βάση τέτοιου είδους θετικές εξελίξεις, πρέπει να πάρουμε υπόψη, ότι ένα σημαντικό μέρος νέων που οργανώνονται στο κίνημα σε μικρή ηλικία, όταν βγουν από την εκπαιδευτική διαδικασία και πιάσουν δουλειά ή δημιουργήσουν οικογένεια υποχωρούν για ένα διάστημα ή μειώνεται η προσφορά τους κατακόρυφα. Χρειάζεται τα Σωματεία, τα Συνδικάτα να παίρνουν μέτρα που θα διευκολύνουν τους νέους ανθρώπους, και ιδιαίτερα τις νέες γυναίκες που επωμίζονται πολλαπλά βάρη, να δρουν χωρίς εκπτώσεις στο εργατικό λαϊκό κίνημα, χρειάζεται η αναγκαία εμψύχωση, μέσα από συλλογικές διαδικασίες, και η εμπέδωση της αντίληψης, ότι μέσα από το σχολειό της ταξική πάλης υπερνικούνται οι αντικειμενικές δυσκολίες της ζωής.
Οι δυσκολίες αυτές εκτός ότι κάνουν ανυπόφορη τη ζωή τους, θέτουν εμπόδια στην οργάνωση και δράση των νέων στα συνδικάτα, αφού μεγάλο μέρος του χρόνου τους τον αφιερώνουν σε επίπονη προσπάθεια προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που τους ταλανίζουν.
Η νεολαία ούτως ή άλλως αποτελεί ένα πολύ μεγάλο ποσοστό σε πολλούς κλάδους στρατηγικής σημασίας αλλά και βασικούς κρίκους για την ισχυροποίηση της αντιμονοπωλιακής πάλης π.χ. τηλεπικοινωνίες, εμπόριο, χρηματοπιστωτικό σύστημα κ.ά. Έχει τεράστια αξία τα πρώτα βήματα του εργασιακού βίου του ένας εργαζόμενος να τα συγχρονίσει με τους ταξικούς αγώνες, με την οργανωμένη ζωή μέσα στα σωματεία. Μέσα από την οργανωμένη, συλλογική δουλειά να αντιμετωπίζονται οι πρόσθετες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι εργαζόμενοι που απορρέουν από την απειρία αγώνων, την άγνοια δικαιωμάτων, το ότι υπήρξαν κατακτήσεις, κλπ.
Κατά συνέπεια αποτελεί πεδίο δόξης λαμπρό για Συνδικάτα και Ομοσπονδίες η δράση με άξονα τα προβλήματα των νέων ζευγαριών. Αξίζει να προσθέσουμε, ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις αστών αναλυτών τα νέα ζευγάρια έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να βρεθούν αντιμέτωπα με το φάσμα της φτώχιας, εξαιτίας, κυρίως, των μεγάλων ποσοστών ανεργίας στις μικρότερες ηλικίες, τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις.
Ας δούμε όμως ποια είναι τα βασικά προβλήματα των νέων ζευγαριών:
Απόκτηση κατοικίας: Για τα περισσότερα ζευγάρια το πρόβλημα είναι τεράστιο και ουσιαστικά υποσκάπτει το βιοτικό επίπεδο τους για πολλά χρόνια. Οι τιμές των κατοικιών – νεόδμητων και μεταχειρισμένων- ξεκινούν κατά κανόνα για 75m2 π.χ. – που είναι το ελάχιστο για την κάλυψη των αναγκών μιας οικογένειας με την προοπτική της απόκτησης ενός παιδιού – το λιγότερο από 100.000 ευρώ για μεταχειρισμένο (ανάλογα την περιοχή). Στις νεόδμητες κατοικίες οι τιμές κυμαίνονται στις λαϊκές συνοικίες των Αθηνών από 150.000 – 230.000 ευρώ στα 75 τετραγωνικά μέτρα. Τα ποσά αυτά για ένα νέο ζευγάρι είναι αδύνατο να συγκεντρωθούν ακόμα και μετά από 40 και 50 χρόνια δουλειάς με στερήσεις. Έτσι η πλειοψηφία των νέων ζευγαριών ζει πληρώνοντας ένα δυσβάσταχτο ενοίκιο 400 – 600 ευρώ ή αναγκάζεται να παίρνει στεγαστικό δάνειο που το πληρώνει για διάστημα 20 χρόνων με επιτόκια που αφαιμάζουν στην κυριολεξία το ήδη πενιχρό εισόδημα. Η αγωνία που κυριεύει τα νέα ζευγάρια για το αν θα μπορούν κάθε μήνα να αποπληρώσουν τη δόση του δανείου είναι διαρκής.
Χιλιάδες νέα ζευγάρια βρίσκονται μονίμως εκτεθειμένα στον κίνδυνο κατάσχεσης της κατοικίας τους λόγω αδυναμίας αποπληρωμής του δανείου. Χιλιάδες είναι επίσης τα νέα ζευγάρια που λόγω της δεινής οικονομικής κατάστασης που έχουν περιέλθει αδυνατούν να πληρώσουν τα ενοίκια και έτσι απειλούνται με έξωση και βρίσκονται σε μια διαρκή αναζήτηση φτηνού ενοικίου με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Ανεργία, ελαστικές εργασιακές σχέσεις
Η ανεργία για τους νέους από 18 -35 ετών είναι πάνω από το 30%. Το ποσοστό των προσλήψεων που γίνονται με ελαστικές εργασιακές σχέσεις έχει αυξηθεί κατακόρυφα τα δυο τελευταία χρόνια. Για τους εργαζόμενους πολλές συμβάσεις αορίστου χρόνου μετατρέπονται σε ορισμένου ή μερικής απασχόλησης κλπ.
Όλες αυτές οι αρνητικές εξελίξεις, σε συνδυασμό με την ανασφάλιστη εργασία, έχουν σαν αποτέλεσμα μια μεγάλη μάζα νέων ζευγαριών να μεταθέτουν τη δημιουργία οικογένειας για το άγνωστο μέλλον. Πολλά νέα ζευγάρια οδηγούνται αναπόφευκτα στην αναζήτηση στήριξης από τους γονείς, οι οποίοι είτε είναι συνταξιούχοι, είτε εργαζόμενοι είτε ανήκουν στα λαϊκά στρώματα και γονατίζουν κάτω από την πίεση του ήδη λεηλατημένου εισοδήματός τους.
Επομένως, το αυτονόητο δικαίωμα του νέου ζευγαριού να δημιουργήσει οικογένεια στον καπιταλισμό όχι απλά δεν είναι κατοχυρωμένο, αλλά συνεχώς συρρικνώνεται.
Μητρότητα και παροχές Υγείας
Η χρονική μετάθεση της δημιουργίας οικογένειας προσθέτει δυσκολίες στα νέα ζευγάρια. Τα προβλήματα υπογονιμότητας που αντιμετωπίζουν σήμερα είναι πολύ πιο έντονα εξαιτίας της μεγάλης μέσης ηλικίας αναπαραγωγής
Οι δυσκολίες επιτείνονται λόγω του αυξημένου στρες, της κακής διατροφής, της ανυπαρξίας προληπτικής ιατρικής. Τα ζευγάρια, κυρίως νέα με προβλήματα υπογονιμότητας υπολογίζονται στην Ελλάδα πάνω από 350.000. Η εγκυμοσύνη, ο τοκετός και τα αναπαραγωγικά προβλήματα έχουν μετατραπεί σε πεδίο τεράστιας κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο.
Οι έμποροι υγείας απομυζούν δεκάδες δις από τις λαϊκές οικογένειες. Στα δημόσια μαιευτήρια υπάρχουν σημαντικές ανεπάρκειες σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Στις περισσότερες περιπτώσεις το «φακελάκι» είναι καθεστώς. Δύσκολα μπορεί μια γυναίκα να έχει γιατρό που να παρακολουθεί όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Για αυτό το λόγο εκατοντάδες χιλιάδες νέες γυναίκες οδηγούνται σε ιδιωτικά μαιευτήρια, όπου ο λογαριασμός κυμαίνεται από 4.000 – 7.000 ευρώ χωρίς να συμπεριλαμβάνονται πρόσθετες ανάγκες που μπορεί να παρουσιαστούν.
Μικρότερος είναι ο «λογαριασμός» στο εμπορευματοποιημένο δημόσιο μαιευτήριο, καθώς για μια σειρά αναγκαίων εξετάσεων αλλά και τον ίδιο τον τοκετό καλείται να πληρώσει το νέο ζευγάρι, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχουν ακόμη και πτέρυγες «πολυτελείας» που πληρώνονται άμεσα.
Όλα αυτά αλλά και όσα ακολουθούν τη γέννα, με την προϋπόθεση ότι όλα κύλησαν ομαλά, όπως εμβολιασμοί, παιδιατρική φροντίδα, ειδικές διατροφικές ανάγκες, σημαίνουν δυσβάσταχτα κόστη, αφού το μεγαλύτερο μέρος τους καλύπτεται με άμεσες πληρωμές.
Για όλα αυτά το ΙΚΑ, εφόσον υπάρχει κάλυψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, παρέχει μόλις 991 ευρώ. Ο δε ΟΑΕΔ δίνει ως επίδομα παιδιού το εξευτελιστικό ποσό των 98 ευρώ το χρόνο.
Παιδικοί σταθμοί – νηπιαγωγεία
Οι ήδη υπερχρεωμένοι δήμοι έπρεπε να λύσουν μια σειρά από προβλήματα που προϋπήρχαν: ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές (νέοι κυρίως βρεφονηπιακοί σταθμοί), ακατάλληλα κτήρια κλπ., χωρίς την απαραίτητη χρηματοδότηση για όλα αυτά και για τις λειτουργικές δαπάνες. Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν από τη μια η εμπορευματοποίηση των παιδικών σταθμών με τη μεταφορά του κόστους στις τσέπες των νέων ζευγαριών και από την άλλη το σπρώξιμο των γονιών στις ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς. Όταν στη συνέχεια την κυβερνητική σκυτάλη πήρε η ΝΔ, φρόντισε να συνεχίσει την πολιτική αφαίρεσης των κοινωνικών δικαιωμάτων, αλλά και την ολοένα και εντεινόμενη εμπορευματοποίηση των παιδικών σταθμών, ενισχύοντας τη μετατροπή των δήμων σε επιχειρήσεις. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο με την ψήφιση και την εφαρμογή του σχεδίου «Καλλικράτης».
Το Σεπτέμβρη του 2009 χιλιάδες παιδιά βρήκαν κλειστή την πόρτα των δημοτικών παιδικών σταθμών. Χαρακτηριστικά στο δήμο της Αθήνας 3.078 αιτήσεις γονέων απορρίφθηκαν και πολλές χιλιάδες δεν κατατέθηκαν καν γιατί δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις (π.χ. να εργάζονται και οι δυο γονείς με ασφαλιστική κάλυψη, να έχουν μικρό οικογενειακό εισόδημα, κλπ.) ή δεν υπήρχαν βρεφικοί σταθμοί στην περιοχή τους για να κάνουν αίτηση. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως το 40% των ζευγαριών καταφεύγουν σε ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς, ή σε άλλες λύσεις, με αποτέλεσμα την οικονομική αφαίμαξή τους, ενώ το 80,5% των παιδιών έως 2 ετών το κρατούν οι γονείς του ζευγαριού.
Συνάμα τα ποσά που καλούνται να πληρώσουν οι λαϊκές οικογένειες για τους παιδικούς σταθμούς είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικά για το λαϊκό εισόδημα. Στους ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς τα τροφεία φτάνουν τα 500 ευρώ, ενώ στους δημοτικούς τα τροφεία κυμαίνονται από 20 έως 250 ευρώ. Η κατάσταση επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο, όταν οι γονείς καλούνται να πληρώσουν έξοδα που έχουν να κάνουν με το παιδαγωγικό υλικό, βιβλία, στολές, εκδρομές, εκδηλώσεις κλπ.
Ελεύθερος χρόνος – σχέσεις δυο φύλων
Σε αυτές τις συνθήκες που περιγράψαμε και παραπάνω, καταλαβαίνουμε πως ο ελεύθερος χρόνος ενός νέου ζευγαριού συμπιέζεται, αν σκεφτούμε μάλιστα πως υπάρχουν ζευγάρια που αναγκάζονται να δουλεύουν ο ένας το πρωί κι ο άλλος το βράδυ για να είναι κάποιος σπίτι κατά τη διάρκεια της μέρας και να φροντίζει τα παιδιά. Η ρουτίνα σπίτι – δουλειά, δουλειά – σπίτι, το άγχος, ιδιαίτερα για τις κοπέλες που έχουν μεγαλύτερο φόρτο και στην οικογένεια, το κόστος για ψυχαγωγία που σε όλο και περισσότερες λαϊκές οικογένειες δεν είναι διόλου αμελητέο, η ελαχιστοποίηση του ελεύθερου χρόνου, έχουν σαν αποτέλεσμα την έντονη κόπωση, σωματική και ψυχική, που δεν μπορεί να μην επηρεάζει τη σχέση κάθε νέου ζευγαριού. Κάποιες φορές οδηγεί στην μοιρολατρία και στην παραίτηση από την κοινωνική και πολιτική πάλη. Στο έδαφος αυτό δημιουργούνται ακόμα και φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, ενδοοικογενειακής βίας, με θύματα κυρίως τις γυναίκες και τα παιδιά.
Αιτήματα που μπορούμε να προβάλλουμε:
Μόνιμη, σταθερή εργασία με 7ωρο, 5ήμερο, 35ωρο. Βασικό μισθό 1.400 ευρώ.
Κατάργηση των ελαστικών εργασιακών σχέσεων, των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, των συμβάσεων έργου.
Μέτρα προστασίας των ανέργων. Επιδότηση στο 80% του βασικού μισθού και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους ανέργους, χωρίς καμία προϋπόθεση. Επιδότηση ενοικίου, για όσους άνεργους νοικιάζουν σπίτι. «Πάγωμα» των δανείων. Οι μέρες ανεργίας να ασφαλίζονται.
Απαγόρευση της νυχτερινής εργασίας των γυναικών στη βιομηχανία. Για άλλα επαγγέλματα (π.χ. υγειονομικοί), να ισχύει η απαγόρευση από τη διαπίστωση της εγκυμοσύνης και σε όλη την προσχολική ηλικία των παιδιών.
Αύξηση των γονικών αδειών σε περιπτώσεις ασθενείας του παιδιού ή για την παρακολούθηση της εκπαίδευσής του.
Μόνο πρωινή βάρδια για τα μέλη μονογονεϊκών οικογενειών μέχρι τα παιδιά να γίνουν 10 ετών.
Μειωμένο κατά δυο ώρες ωράριο εργασίας για τις μονογονεϊκές οικογένειες με ανάπηρο παιδί, αυξημένη κατά μια εβδομάδα καλοκαιρινή άδεια.
Κρατικό Σύστημα Υγείας και Πρόνοιας
Σύστημα Υγείας, δημόσιο και καθολικό για όλους όσους ζουν στην Ελλάδα, με δωρεάν σύγχρονες υπηρεσίες. Ανάπτυξη της προληπτικής ιατρικής, ιδιαίτερο βάρος στην πρόληψη επαγγελματικών ασθενειών.
Φροντίδα για την προστασία της γυναίκας σε όλη τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας. Ιδιαίτερη παρακολούθηση της εγκύου και των παιδιών.
Οικογενειακός γιατρός και παιδίατρος που καλύπτεται αποκλειστικά 100% δωρεάν από το κράτος.
Σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, να υπάρχουν σε κάθε Κέντρο Υγείας, Κέντρα Γυναίκας και Παιδιού, στελεχωμένα με γυναικολόγο, παιδίατρο, ψυχολόγο, μαία, νοσηλεύτρια, κοινωνική λειτουργό. Προγράμματα οικογενειακού προγραμματισμού και προγεννητικού ελέγχου του ζευγαριού. Κρατικά κέντρα για υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στους γονείς, κατ’ οίκον στήριξη των νέων γονιών.
Ολόπλευρη στήριξη της μητέρας με ανάπηρο παιδί, των νέων αναπήρων όταν κάνουν οικογένεια.
Καμία πληρωμή σε κρατικό μαιευτήριο. Κατάργηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Υγεία.
Για την οικογένεια
Κρατικοί, δωρεάν βρεφονηπιακοί σταθμοί. Δημόσια κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών και νηπίων τα απογεύματα, Σαββατοκύριακα ή αργίες, με εξειδικευμένο προσωπικό και όχι στους παιδότοπους – επιχειρήσεις που λειτουργούν σήμερα.
Κρατικές παιδικές κατασκηνώσεις.
Δημιουργία ολοκληρωμένου δικτύου κοινωνικών εγκαταστάσεων για την οικογένεια, το παιδί, τα άτομα τρίτης ηλικίας, τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Ελεύθερος χρόνος για δημιουργία, για πρόσβαση στον πολιτισμό. Για κοινωνική δράση, για συμμετοχή στο κίνημα, στην οργανωμένη πάλη.
1.000 ευρώ επίδομα για κάθε παιδί το χρόνο.
Τα αιτήματα αποτελούν ρεαλιστική ανάγκη και ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της σύγχρονης λαϊκής οικογένειας.
Το πλαίσιο πάλης πρέπει να γίνει αντικείμενο συζήτησης μέσα από συσκέψεις, περιοδείες και συγκεντρώσεις σε χώρους δουλειάς, λαϊκές συνοικίες, Σωματεία, Συνδικάτα και Ομοσπονδίες. Η συλλογική συζήτηση να καταλήγει στην οργάνωση της πάλης με επίκεντρο τα αιτήματα αυτά, στην οργάνωση ολοένα και περισσότερων νέων εργαζομένων. Οι μορφές πάλης θα πρέπει να εμπνέουν, να εμπλουτίζονται διαρκώς, να φέρουν το στοιχείο της πολυμορφίας και να αποτιμάται κάθε φορά η αποτελεσματικότητά τους.
Η δουλειά αυτή στοχεύει στη συσπείρωση ολοένα και περισσότερων νέων δυνάμεων γύρω από τα Σωματεία και τα Συνδικάτα που υπηρετούν τη γραμμή λαϊκής αντεπίθεσης για την απόκρουση της επίθεσης και το άνοιγμα του δρόμου για την απαλλαγή της κοινωνίας από την εξουσία των μονοπωλίων.
