Η πάλη για την Υγεία και Ασφάλεια στους τόπους δουλειάς, ταξικό καθήκον των εργατών
είμαστε εμείς που χτίζουμε τις πολιτείες και δεν έχουμε σπίτι
εμείς που ζυμώνουμε και δεν έχουμε ψωμί
εμείς που βγάζουμε το κάρβουνο και κρυώνουμε
είμαστε εμείς που δεν έχουμε τίποτα
κι ερχόμαστε να πάρουμε τον κόσμο !
Οκτώ ώρες καθημερινά εξοντωτική δουλειά μέσα στις αποπνικτικές στοές, στα χίλια, δύο χιλιάδες μέτρα κάτω απ’ τη Γη. Για 1.000 λίρες τον μήνα, Μεροκάματο τρόμου και θανάτου…
Αυτό που συνέβη στη ΣΟΜΑ δεν είναι “ένα τραγικό ατύχημα”, όπως πολλοί θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε, δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός, δεν οφείλεται μόνο στους πλημμελείς ελέγχους, είναι ένα προμελετημένο εργοδοτικό έγκλημα στο βωμό της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Η προσανατολισμένη στα κέρδη πολιτική ως απόρροια της ιδιωτικοποίησης των φυσικών πηγών ενάντια στα λαϊκά συμφέροντα, η εγκληματική έλλειψη μέτρων υγείας και ασφαλείας, η εντατικοποίηση της δουλειάς, αποτελούν τις πραγματικές αιτίες της τραγωδίας που δολοφόνησε 301 εργάτες στις φλεγόμενες στοές του ορυχείου, άφησε εκατοντάδες σακάτες και πάνω από 400 ορφανά.
Σήμερα η εργατική τάξη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ενιαία επεξεργασμένη στρατηγική του μονοπωλιακού κεφαλαίου.
Στρατηγική που δεν έχει μόνο σαν στόχο να μεταφέρει όλες τις συνέπειες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης στις πλάτες της εργατικής τάξης, αλλά κυρίως να εξασφαλίσει την μακροπρόθεσμη κερδοφορία με την πλήρη κατάργηση κάθε εργατικού δικαιώματος και με την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης.
Κατακτήσεις και θεμελιώδη δικαιώματα που αποκτήθηκαν με σκληρούς λαϊκούς αγώνες, με αίμα και θυσίες παίρνονται τώρα πίσω στο όνομα «της κρίσης», μιας κρίση που τη γέννησε η καπιταλιστική αναρχία και τα καπιταλιστικά υπερκέρδη. Κρίση βαθιά που δείχνει τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού, ενός συστήματος που σαπίζει και γεννά σε μαζική κλίμακα την ανεργία, τη φτώχια, τον πόλεμο, την καταπίεση.
Βαρύ φόρο αίματος στο βωμό της κερδοφορίας των μονοπωλίων, πληρώνουν οι εργαζόμενοι σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (Δ.Ο.Ε.),κάθε χρόνο παγκοσμίως χάνουν τη ζωή τους περίπου 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι, από εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες, 270 εκατομμύρια εργαζόμενοι παγκοσμίως έχουν υποστεί εργατικό ατύχημα, ενώ 160 εκατομμύρια έχουν σακατευθεί από επαγγελματικές ασθένειες.
Στην ίδια έκθεση της ΔΟΕ αναφέρεται ότι, τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων και αναπηριών από επαγγελματικές ασθένειες και εργατικά ατυχήματα εμφανίζονται στις χώρες όπου οι πολυεθνικές μεταφέρουν τις δραστηριότητες τους αναζητώντας φθηνότερη εργατική δύναμη και ανύπαρκτη εργατική νομοθεσία, όμως στις χώρες της ΕΕ οι αριθμοί δεν είναι καθόλου καλύτεροι.
Κάθε χρόνο, εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ τραυματίζονται ή υφίστανται σοβαρές βλάβες στην υγεία τους στο χώρο εργασίας.
Κάθε τρεισήμισι λεπτά, κάποιος εργαζόμενος στην ΕΕ χάνει τη ζωή του από αιτίες που σχετίζονται με την εργασία. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 167.000 νεκρούς εργάτες το χρόνο σαν αποτέλεσμα είτε των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων που υπολογίζονται περίπου στα 7.000 το χρόνο, είτε των επαγγελματικών ασθενειών που οδηγούς στο θάνατο 160.000 εργαζόμενους το χρόνο.
Η επίθεση που δέχονται οι εργαζόμενοι από τους εκφραστές του κεφαλαίου, εντείνει την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, μειώνοντας το μισθό, χειροτερεύοντας τις εργασιακές συνθήκες, ανατρέποντας ασφαλιστικά και κοινωνικά δικαιώματα για ν’ αυξηθούν τα κέρδη της πλουτοκρατίας.
Είναι μια γενικευμένη επίθεση, στα πλαίσια των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων που υπηρετώντας τα συμφέροντα του κεφαλαίου, συνθλίβει τα δικαιώματα, τις ανάγκες και τα όνειρα των εργαζόμενων και της νεολαίας.
Κοινός παρανομαστής αυτής της πολιτικής είναι η μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, αυτό εκφράζεται με την απαλλαγή του κράτους και της εργοδοσίας από υποχρεώσεις που είχαν μέχρι πρότινος για την κοινωνική ασφάλιση, την υγεία, την πρόνοια, τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζόμενων.
Έτσι λοιπόν η επίθεση αυτή, λαμβάνει διαστάσεις προαναγγελθέντος εγκλήματος, αλλοτριώνοντας τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης εργασίας συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία ενός άρρωστου εργασιακού περιβάλλοντος, προαγωγού επαγγελματικών ασθενειών και εργατικών ατυχημάτων, αλλοιώνοντας καθορίστηκα τους όρους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης.
Η Ζωή και η Υγεία των εργαζομένων αποτελεί ζήτημα πρώτης γραμμής για το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα.
Η βελτίωση της Υγείας & Ασφάλειας στους χώρους δουλειάς σημαίνει βελτίωση των εργασιακών συνθηκών, μέτρα προστασίας, εκμηδένιση των επαγγελματικών κινδύνων, περιορισμό και εξάλειψη των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, βελτίωση της ποιότητας ζωής των εργαζομένων.
Αυτό σκοντάφτει στη λογική που θέλει τον εργαζόμενο αναλώσιμο εξάρτημα σε κάθε παραγωγική διαδικασία στα πλαίσια της «ανταγωνιστικότητας» και βάζει σε αντιπαράθεση τη ζωή του εργάτη με το οικονομικό κόστος των όποιων μέτρων υγείας και ασφάλειας (κατά 90% δήλωνε περήφανα ότι μείωσε το κόστος παραγωγής ο ιδιοκτήτης του ορυχείου της Σόμα).
Η καπιταλιστική αντίληψη εστιάζει το πρόβλημα της υγείας στη διατήρηση της εργασιακής ικανότητας του εργάτη για την παραγωγή υπεραξίας, περιορίζει την έννοια της υγείας στην απουσία της ασθένειας. Για το κεφάλαιο, η υγεία θεωρείται ουσιαστικά ένα απλό μέσο για την εξυπηρέτηση των παραγωγικών διαδικασιών και αναγκών και όχι ένα κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα της εργατικής τάξης, που δεν υπακούει στους νόμους του κέρδους.
Η κατάσταση της υγείας των εργαζόμενων σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο παραγωγής και κοινωνικής οργάνωσης.
Το σημερινό εκμεταλλευτικό σύστημα, που έχει κύριο και αποκλειστικό στόχο την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου, επιδεινώνει όλους τους όρους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης αυξάνοντας την εκμετάλλευση και με την καταστροφή μέρους των παραγωγικών δυνάμεων.
Η χρησιμοποίηση ανηλίκων και γυναικών σε ακατάλληλες γι’ αυτούς εργασίες, οι παραβιάσεις του νόμιμου ωραρίου εργασίας, η λαθραία απασχόληση εργαζόμενων χωρίς ασφάλιση, η εκμετάλλευση της ανεργίας, η τρομοκρατία στους τόπους δουλειάς, τροφοδοτούν τη λαιμαργία για αύξηση του συνολικού χρόνου εργασίας σε ξέφρενους ρυθμούς, που εξαντλούν ψυχικά και σωματικά τους εργαζόμενους.
Κατά συνέπεια η πάλη ενάντια στο σύνολο των πολιτικών του κεφαλαίου, η πάλη ενάντια στα κόμματα που υπηρετούν αυτές τις πολιτικές, είναι και πάλη για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων.
Χρειάζεται να δοθεί μάχη-αγώνας ταξικός για τη λήψη μέτρων για την προστασία των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς, για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και όρων εργασίας σε κάθε εργοστάσιο και τόπο δουλειάς.
Να αναδειχθεί μέσα από αυτό το πεδίο πάλης:
ü η εκμεταλλευτική φύση των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων παραγωγής στην πιο σκληρή τους έκφραση και η ανάγκη να ανατραπούν
ü ότι σε τελική ανάλυση όσο υπάρχει ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, αυτή είναι που θα καθορίζει τις συνθήκες εργασίας, τους όρους απασχόλησης για την εργατική τάξη και τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα
Οι πολιτικοί εκπρόσωποι της άρχουσας τάξης, στην προσπάθεια τους να δικαιολογήσουν τις τεράστιες ευθύνες του συστήματος, προσπαθούν να πείσουν τους εργαζόμενους ότι η κατάσταση που επικρατεί στους χώρους δουλειάς είναι το μοιραίο αποτέλεσμα, το αναγκαίο τίμημα της προόδου της τεχνολογίας και της βιομηχανικής ανάπτυξης. Ισχυρίζονται ότι το εργατικό ατύχημα και η επαγγελματική ασθένεια, είναι η αναπόφευκτη συνέπεια κάθε εργασιακής δραστηριότητας, κατ’ αντιστοιχία με τη διακινδύνευση των κεφαλαίων που ο κεφαλαιοκράτης επενδύει.
Πρόκειται για συνειδητή διαστροφή της αλήθειας, που στόχο έχει ν’ αποπροσανατολίσει και να μετριάσει τις αντιδράσεις των εργαζόμενων.
H δολοφονία των συντρόφων μας, η δολοφονία των ανθρακωρύχων πρέπει να σημάνει συναγερμό και ισχυροποίηση του ταξικού μετώπου πάλης για την προστασία της υγείας της σωματικής ακεραιότητας και της ζωής των εργατών. Συστατικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας είναι η αντιπαράθεση και απομόνωση των συμβιβασμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών, που καλλιεργούν αυταπάτες και επιχειρούν να ταυτίσουν το εργοδοτικό με το εργατικό συμφέρον στην προώθηση της εργασιακής υγείας και ασφάλειας.
Πρέπει οι εργαζόμενοι, συσπειρωμένοι στα ταξικά συνδικάτα, στην ΠΣΟ, να:
ü σταθούν αλληλέγγυοι στους ανθρακωρύχους της Σόμα και στην τουρκική εργατική τάξη. Αυτό το έγκλημα ενάντια στην εργατική τάξη δεν πρέπει να συγχωρεθεί ούτε να ξεχαστεί
ü απαιτήσουν σύγχρονα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια όλων των εργαζομένων σε κάθε εργασιακό χώρο
ü παλέψουν ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και την ατομική ιδιοκτησία σε φυσικούς πόρους
Ο κύκλος των θανάτων και των θυμάτων της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης θα συνεχίζεται όμως, όσο θα υπάρχουν οι αιτίες που τον τροφοδοτούν.
Η ουσιαστική βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος και των συνθηκών εργασίας είναι άρρηκτα δεμένες με τη μαζική αμφισβήτηση και τη σύγκρουση με τις δυνάμεις του κεφαλαίου και τους πολιτικούς εκφραστές του, τη ριζική αλλαγή του συσχετισμού στο κοινωνικοπολιτικό επίπεδο υπέρ των δυνάμεων της εργασίας.