Η πείρα των αγώνων, των παρεμβάσεων, που κατακτάνε τα συνδικάτα είναι πηγή δύναμης, γνώσης, συμπερασμάτων και προετοιμασίας για τους αγώνες που έχουμε να δώσουμε, πάντα με επίκεντρο τις ανάγκες και τα συμφέροντα των εργαζόμενων.

Αυτή η πείρα αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία όταν γίνεται αντικείμενο ευρύτερης συζήτησης μεταξύ των συνδικάτων. Όταν δεν περιορίζεται στα στενά πλαίσια ενός συνδικάτου ή του εργατικού κινήματος μιας χώρας.

Γι΄ αυτό το λόγο, πιστεύουμε ότι η σημερινή μας δουλειά έχει σημασία μπροστά στη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων (Ο.Α) από τη χώρα σας να καταθέσουμε την πείρα μας από τους Ο.Α του 2004, στη χώρα μας.

Θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε βασικές πλευρές αυτής της πείρας και πιστεύουμε ότι θα αναδειχτούν ομοιότητες ως προς τους βασικούς στόχους που το κεφάλαιο θέτει αξιοποιώντας τους Ο.Α. Παράλληλα, πως εμείς ως εργατικά συνδικάτα χρειάζεται να δυναμώσουμε και σε τι κατεύθυνση την παρέμβαση μας.

• Οι Ο.Α ως χρυσή ευκαιρία για το κεφάλαιο και τους επιχειρηματικούς ομίλους να προωθήσουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια και να μεγαλώσουν την κερδοφορία τους.
• Ο ρόλος των κυβερνήσεων.

Η Ελλάδα, το 1997 ανέλαβε τη διεξαγωγή των Ο.Α του 2004.

Εξαρχής, κυβέρνηση (ΠΑΣΟΚ) και μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι πανηγύριζαν, προβάλλοντας την ανάληψη της διεξαγωγής ως εθνική επιτυχία που θα ισχυροποιήσει τη χώρα σε όλα τα επίπεδα.

Για τους μεγαλοεργολάβους των Κατασκευών, τους τραπεζίτες και άλλους επιχειρηματικούς ομίλους ήταν μια μεγάλη ευκαιρία να μεγιστοποιήσουν την κερδοφορία τους από την κατασκευή των αθλητικών υποδομών, την επιχειρηματική δράση στον Τουρισμό και όλες τις υπόλοιπες υποδομές και κλάδους που ήταν απαραίτητοι για την διεξαγωγή των Ο.Α.

Στη διάρκεια όλης αυτής της προετοιμασίας δαπανήθηκαν δισεκατομμύρια οικονομικοί πόροι και υπήρξε ένας μεγάλος ρυθμός καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Η κυβέρνηση έθεσε τους Ο.Α ως «εθνικό στόχο». Κάτω από την ομπρέλα αυτού του εθνικού στόχου χώρεσαν και άλλοι εθνικοί στόχοι, όπως η είσοδος της χώρας μας στην ΟΝΕ και το Ευρώ, για ισχυρή Ελλάδα που προοδεύει, εκσυγχρονίζεται και προσαρμόζεται στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής και διεθνούς οικονομίας, η προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων σε τομείς της οικονομίας με γενίκευση των ελαστικών μορφών απασχόλησης, των αντιασφαλιστικών αλλαγών στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης και των συντάξεων, στον τομές της υγείας – πρόνοιας και των νοσοκομείων.

Στο όνομα του «εθνικού στόχου» και της ισχυρής Ελλάδας, η κυβέρνηση, το κεφάλαιο και ο κυβερνητικός – εργοδοτικός συνδικαλισμός υπέγραψαν μνημόνιο εργασιακής ειρήνης και προώθησαν την λογική του «κοινωνικού διαλόγου» και της διαβούλευσης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων μέσα στο προκαθορισμένο πλαίσιο της ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας του κεφαλαίου. Με αυτό τον τρόπο, επιχείρησαν να στρατεύσουν και να ενσωματώσουν τους εργαζόμενους στους στόχους και τις απαιτήσεις του κεφαλαίου, της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Κύριος φορέας αυτής της προσπάθειας σε πολιτικό επίπεδο ήταν η σοσιαλδημοκρατία, με τη στήριξη των νεοφιλελεύθερων, αλλά και των οπορτουνιστικών δυνάμεων. Σε συνδικαλιστικό επίπεδο ήταν η τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση (ΓΣΕΕ) που στήριξε την ενσωμάτωση των εργαζόμενων στον «εθνικό στόχο» των Ο.Α, αλλά και της εισόδου της χώρας μας στην ΟΝΕ και το Ευρώ.

Εκείνη την περίοδο και με πρόσχημα τους Ο.Α είχαμε ένταση στη λήψη κατασταλτικών μέτρων, ενίσχυση της αστυνομοκρατίας, των «προληπτικών» μέτρων παρακολούθησης, με τοποθέτηση καμερών σε δημόσιους χώρους, ολόκληρων μηχανισμών και μέσων (zeppelin), on line παρακολούθησης μετακινήσεων, τηλεφωνικών επικοινωνιών κ.ά. Μάλιστα, τότε δόθηκε το «ok» στις μυστικές υπηρεσίες να παρακολουθούν όποιον θέλουν με πρόσχημα την ασφάλεια της χώρας.

Στην πραγματικότητα, την περίοδο της προετοιμασίας και της διεξαγωγής των Ο.Α του 2004 όλοι οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι σε διεθνές επίπεδο μαζεύτηκαν στην Ελλάδα, κλείσανε δουλειές και μπίζνες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, αυξάνοντας τα κέρδη τους και φροντίζοντας με κάθε τρόπο να προστατευόσουν τις επενδύσεις τους. Το χτύπημα των εργατικών δικαιωμάτων και κατακτήσεων, η περιστολή των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών, έχει την αφετηρία του αυτή την περίοδο.

• Η δράση των ταξικών συνδικάτων κατά την περίοδο 1997 – 2004

Τα ταξικά συνδικάτα ανέπτυξαν σπουδαία δράση και ήταν το πραγματικό αντίβαρο στην επίθεση κυβέρνησης – κεφαλαίου με όχημα τον «εθνικό στόχο» των Ο.Α.

Σταθμός αυτής της προσπάθειας ήταν η ίδρυση του ΠΑΜΕ, το 1999, ως συσπείρωση συνδικάτων, ομοσπονδιών, εργατικών κέντρων για την ενίσχυση της ταξικής γραμμής και πάλης μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα.

Η δράση του ταξικού κινήματος έδωσε ώθηση για την πραγματοποίηση μεγάλων αγώνων, που καθυστέρησαν, εμπόδισαν, ακύρωσαν πλευρές της αντεργατικής επίθεσης, έδωσαν κατακτήσεις και αποτελέσματα στους εργαζόμενους και ανακούφιση από τις συνέπειες της αντιλαϊκής πολιτικής.

Την περίοδο εκείνη έγιναν μεγάλο ι αγώνες:

• Για την κοινωνική ασφάλιση και τον αντιασφαλιστικό νόμο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ (2001) που καθυστέρησε τη ψήφιση του μέχρι το 2004.
• Για τα μέτρα υγείας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς έγιναν χιλιάδες παρεμβάσεις, απεργίες και σκληρή αντιπαράθεση με την εργοδοσία.

Η απεργία των Οικοδόμων λίγο πριν τους Ο.Α μετά από μια μέρα εργασίας που στο χώρο εργασίας έχασαν τη ζωή τους 5 οικοδόμοι και η κυβέρνηση απάντησε με αστυνομική καταστολή, είναι μια επιπλέον απάντηση ότι στους «εθνικούς στόχους» του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων δεν χωράνε οι ανάγκες και η ζωή των εργαζόμενων.

• Το ταξικό κίνημα στάθηκε απέναντι στην τρομοκρατία και τις μορφές παρακολούθησης. Σε δεκάδες περιπτώσεις συγκεντρώσεις συνδικάτων κατέληγαν να ξηλώνουν κάμερες παρακολούθησης, να εντοπίζουν και να εγκλωβίζουν μυστικούς αστυνομικούς σε συγκεντρώσεις, πορείες, σε συνελεύσεις σωματείων, που ήταν σε διατεταγμένη αποστολή να καταγράψουν συνδικαλιστές, εργαζόμενους και περιεχόμενο ομιλιών.
• Τα περισσότερα ταξικά σωματεία με κινητοποιήσεις, απεργίες και παρεμβάσεις σε χώρους δουλειάς πέτυχαν την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας με αυξήσεις στα μεροκάματα των εργαζόμενων, όπως στους οικοδόμους, στην ναυπηγοεπισκευαστική κ.ά. Χαρακτηριστική ήταν η απεργία των ξενοδοχοϋπαλλήλων στις 4 Αυγούστου, κατά τη διάρκεια των Ο.Α. και παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης, με αίτημα υπογραφή ΣΣΕ και «ολυμπιακό» επίδομα στους εργαζόμενους.
• Έγιναν μεγάλοι αγώνες ενάντια στην προώθηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης.
• Επίσης, εμβληματικές κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις. Μία από αυτές και μάλιστα κατά τη διάρκεια των Ο.Α, ενάντια στην επικείμενη επίσκεψη του Πάουελ, ήταν η ανάρτηση πανό στην Ακρόπολη, από μέλη του ΚΚΕ και εργαζόμενους, με σύνθημα «ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΣ στη Νατζάφ σφάζουν αμάχους στην Παλαιστίνη χτίζουν τείχος – POWEL KILLER GO HOME». Έγραφε χαρακτηριστικά ισπανική εφημερίδα «Νίκη των Ελλήνων κομμουνιστών»… Το ΚΚΕ και οι ελληνικές ομάδες κατά της παγκοσμιοποίησης έκαναν χτες μία πράξη ολυμπιακών διαστάσεων. Μία μέρα πριν την ολοκλήρωση των Αγώνων, ο Πάουελ ακύρωσε την επίσκεψή του στην Αθήνα όπου αναμενόταν ως εκπρόσωπος της χώρας του στην τελετή λήξης».

Όλη η δράση του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος ήταν μια εφ΄ όλης της ύλης αντιπαράθεση, σύγκρουση με την γραμμή ενσωμάτωσης στα «θέλω» του κεφαλαίου, που υπηρετούσαν όλες οι δυνάμεις του συστήματος, ανεξάρτητα πως αυτοπαρουσιάζονταν, ως φιλελεύθεροι, νεοφιλελεύθεροι, κεντρώοι, μεταρρυθμιστές, εκσυγχρονιστές, οπορτουνιστές και ψευτοαριστεροί μαζί με τη σοσιαλδημοκρατία, ο καθένας με το ρόλο του, τροφοδοτούσαν με τη στάση τους την πολιτική που έχει ανάγκη το κεφάλαιο.

• Μετά τους Ο.Α τι έμεινε;

Παρά τις υποσχέσεις των κυβερνήσεων για αναβάθμιση της ζωής των εργαζόμενων αυτό που έμεινε μετά του Ο.Α ήταν η συρρίκνωση των δικαιωμάτων και των κατακτήσεων. Σε αυτή την κατάσταση οι εργαζόμενοι εισήλθαν στην καπιταλιστική κρίση, που στην χώρα μας κράτησε περισσότερο από 10 χρόνια.

Για το κεφάλαιο η κερδοφορία εκτοξεύτηκε. Την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης βρήκε ευκαιρία, διαμέσου των κυβερνήσεων, να οξύνει έναν νέο κύκλο επίθεσης στο εισόδημα, τις ΣΣΕ, την ασφάλιση έτσι ώστε να προετοιμαστεί για την επανεκκίνηση της καπιταλιστικής ανάπτυξης έχοντας εξασφαλίσει πιο φθηνούς εργάτες.

Οι αθλητικές υποδομές, που κατασκευάστηκαν ή ανακαινίστηκαν για τις ανάγκες των Ο.Α, αφέθηκαν στην απαξίωση. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του στεγάστρου Καλατράβα, στο ΟΑΚΑ, που χρειάζεται αντικατάσταση. Δεκάδες αθλητικές υποδομές είναι παρατημένες, χωρίς καμιά συντήρηση, φύλαξη, κυριολεκτικά ρημάζουν. Συνειδητή επιλογή για να δοθούν για εκμετάλλευση στην ιδιωτική δραστηριότητα.

Το Ολυμπιακό Χωριό (Ο.Χ) που καταρχήν χτίστηκε για τις ανάγκες των Ολυμπιακών αποστολών και σήμερα κατοικείται από εργαζόμενους σε τίποτα δεν μοιάζει με Ο.Χ., με παρατημένες αθλητικές εγκαταστάσεις, ασυντήρητους κοινόχρηστους χώρους αναψυχής, χωρίς τακτικές συγκοινωνίες, χωρίς οργανωμένο και στελεχωμένο κέντρο υγείας, με ελλείψεις εκπαιδευτικών στα σχολεία κ.ά.

Τέλος, οι Ο.Α ή καλύτερα οι εμπορευματοποιημένοι Ο.Α, στους οποίους πάντα κάνουν πάρτι και μπίζνες οι πολυεθνικές, τα μονοπώλια και οι σπόνσορες, άφησαν πίσω τους ένα χρέος που έγινε στη συνέχεια, στα χρόνια της κρίσης, εργαλείο προώθησης των αλλεπάλληλων μνημονίων και των εκατοντάδων αντεργατικών μέτρων, αύξησης της φορολογίας, που είναι σε ισχύ μέχρι σήμερα.

• Τα καθήκοντα των συνδικάτων

Ο ρόλος των συνδικάτων, που δρουν σε ταξική κατεύθυνση, είναι καθοριστικός ώστε σε κάθε στιγμή να αποκαλύπτει τα εργαλεία που χρησιμοποιεί η αστική τάξη για να χειραγωγήσει τους εργαζόμενους κάτω από τη σημαία των συμφερόντων της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Αυτή την καπιταλιστική ανάπτυξη την υπηρετούν όλα τα κόμματα και οι κυβερνήσεις του συστήματος, χωρίς καμία παρέκκλιση.

Το βασικό, που ενώνει σοσιαλδημοκράτες, συντηρητικούς, κεντροαριστερούς, κεντροδεξιούς και ακροδεξιούς, είναι η ταύτιση στη στρατηγική του κεφαλαίου που υλοποιείται σε κάθε εκδοχή και ευκαιρία.

Τα συνδικάτα πρέπει να δουλέψουν έχοντας το δικό τους σχέδιο μάχης, κάτω από τη δική τους σημαία, με επίκεντρο τις ανάγκες και τα συμφέροντα των εργαζόμενων, που έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των λίγων, των μονοπωλιακών ομίλων, του κεφαλαίου.

Η ανασύνταξη του εργατικού κινήματος σε ταξική κατεύθυνση, με συνδικάτα ισχυρά, ριζωμένα μέσα στους χώρους δουλειάς και τις περιοχές, είναι το όπλο που πρέπει να έχει στα χέρια της η εργατική τάξη.

Δεν υπάρχουν σωτήρες για το λαό ανάμεσα στις πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις που στηρίζουν την διαχείριση της βαρβαρότητας της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της εξουσίας του κεφαλαίου. Μόνο ο λαός σώζει το λαό. Με οργάνωση, αγώνα, διεκδίκηση, σύγκρουση και ρήξη με την πολιτική του κεφαλαίου και των κομμάτων που τη στηρίζουν, την διαχειρίζονται, την υλοποιούν.

Η λαϊκή δυσαρέσκεια πρέπει να μετατραπεί σε δύναμη αγώνα, σε δύναμη ανατροπής και προοπτικής για έναν κόσμο όπως πραγματικά αξίζει στους εργαζόμενους και τις οικογένειες τους.